Cahit Sıtkı Tarancı, 4 Ekim 1910 yılında Diyarbakır’da dünyaya gelmiş, 12 Ekim 1956 yılında Viyana’da hayata gözlerini yummuştur. Şairliğin yanında yazarlık ve çevirmenlikte yapmıştır. Şair yazmış olduğu ‘Otuz Beş Yaş’ şiiri ile özdeşleşmiştir. ‘Sanat için sanat’ anlayışına sahip olan Cahit Sıtkı Tarancı, şiirlerinde ölüm ve yaşama sevinci temalarını işlemiştir. Bunların yanında sevda, yitirilmiş aşklar, hayatın buruklukları, çocukluk özlemi ve yalnızlık temalarına da şiirlerinde yer vermiştir.
Cahit Sıtkı Tarancı, Çalışma Bakanlığı’nda tanışıp aşık olduğu Cavidan hanıma evlilik teklifinde bulunmuş, 4 Temmuz 1951 yılında Ankara Halkevinde evlenmişlerdir.
Cahit Sıtkı Tarancı, Diyarbakır’ın soylu ailelerinden Pirinççizade ailesindendir. Okul hayatına Diyarbakır’da başlayan şair, lise eğitimini İstanbul’da Fransız Sainr – Joseph ve Galatasaray lisesinde okumuştur. Sırasıyla Ankara’da Anadolu Ajansı, Toprak Mahsulleri Ofisi ve Çalışma Bakanlığı’nda çalıştı. Felç geçiren şair 1954 yılında Viyana’ya götürüldü ve tedavi gördüğü sırada zatülcenpten dolayı vefat etti.
Şairin yaşadığı ev, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 1973 yılında satın alınıp restore edilmiştir. 29 Ekim 1973 yılında şairin anısını yaşatmak için müze olarak hizmete açılmıştır.
Cahit Sıtkı Tarancı’nın şiir ile ilgili meşhur değerlendirmeleri şu şekilde sıralanabilir;
Şairin şiirlerinde Ahmet Hamdi Tanpınar ve Ahmet Muhip Dıranas etkilesinin yanında Fransız edebiyatının da etkileri görülmektedir. Şairin en ünlü şiiri ‘Otuz Beş Yaş’ şiiridir. Bu şiirde ölüm teması çarpıcı şekilde işlenmektedir.
İnsan ile eşya arasında ilişki kurarak edebiyat incelemelerine konu olan şair hece veznini kullanmakta son derece başarılı olmuştur. Cahit Sıtkı Tarancı az sözcükle çok şey anlatmaktan yanadır. Yazmış olduğu ‘Sonrası’ eserinde Fransız şiirlerinden yaptığı çevirilere de yer vermiştir.
Cahit Sıtkı Tarancı’nın şiir türünde yazdığı eserler;
Cahit Sıtkı Tarancı’nın mektup türünde yazdığı eserler;
Cahit Sıtkı Tarancı’nın hikaye türünde yazdığı eserler;
Gün Eksilmesin Penceremden (2006)
Cahit Sıtkı Tarancı’nın biyografi türünde yazdığı eserler;
Peyami Safa: Hayatı ve Eserleri (1940)
Nerde ne zaman bu hava çalınsa
Hoş geldi geçmişteki güzel günler
Nereye gidersen git günlük tasa
Bırak biraz da şad olsun gönüller
…
Açınca baharın dişi gülleri
Bir başka rüzgar eser bahçelerde
Dinle çılgınca öten bülbülleri
Sorma niçin düştüğünü bu derde
…
Baktım ki gökyüzü baştan başa bulut
Unut diyor o güzel günleri unut
Baktım ki deniz her dalgasıyla düşman
Kuşlar av peşinde balıklar pusuda
Çok gerilerde kalmış çıktığım liman
Yok görünürde sığınacak bir ada
…
Felek ne kadar kahretse kalbimize,
Zaman zaman hatırladığımız olur,
Hangi dilber ilk aşkı tattırdı bize;
Bir bahtiyarla yaşadığımız olur.
…
Cahit Sıtkı Tarancı En Güzel Şiirleri Nelerdir?
Yaş otuz beş! Yolun yarısı eder.
Dante gibi ortasındayız ömrün.
Delikanlı çağımızdaki cevher,
Yalvarmak, yakarmak nafile bugün,
Gözünün yaşına bakmadan gider.
Şakaklarıma kar mı yağdı ne var?
Benim mi Allah’ım bu çizgili yüz?
…
Çıngıraksız, rehbersiz deve kervanı nasıl
İpekli mallarını kimseye göstermeden
Sonu gelmez kumlara uzanırsa muttasıl
Ömrüm öyle esrarlı geçecek ses vermeden
…
Memleket isterim
Gök mavi, dal yeşil, tarla sarı olsun;
Kuşların çiçeklerin diyarı olsun.
…
Desem ki vakitlerden bir nisan akşamıdır
Rüzgarların en ferahlatıcısı senden esiyor
Sende seyrediyorum denizlerin en mavisini
Ormanların en kuytusunu sende görmekteyim
Senden kopardım çiçeklerin en solmazını
Toprakların en bereketlisini sende sürdüm
…
Anne sana kim dedi yavrunu doğurmayı?
Sanki karnında fazla yaramazlık mı ettim?
Senden istemiyordum ne tacı ne sarayı
Karnında yaşıyordum kafiydi saadetim.
…
Dolaştığım denizlerce düşünüyorum,
Bineceğim son gemi değil midir
Hayır sahibi omuzlarda giden tabut.
Herkes gibi teselliye muhtaç olsaydım eğer,
Derdim ki: ‘Elbet bir ağlayanım olur benim de;
Ramazan geceleri Yasin okuyanım,
Baharda kabrime menekşe getirenim de.
…
Bir kere sevdaya tutulmaya gör;
Ateşlerde yandığının resmidir.
Aşık dediğin, Mecnun misali kör;
Ne bilsin alemde ne mevsimidir.
…
Ne doğan güne hükmüm geçer,
Ne halden anlayan bulunur;
Ah aklımdan ölümüm geçer;
Sonra bu kuş, bu bahçe, bu nur.
…
Yorgunsun, uzaklardan gelmişsin;
Yitirmişsin neyin varsa birer birer.
Bir sağlık, bir sevinç, bir umut…
Onlar da neredeyse gitti gider.
…
Bir de bakmışım ki ölmüşüm
Dünya sönmüş başucumda
Bir türlü gözümden gitmez
…
Can yoldaşın olmazsa olmasın
Yalnızım diye hayıflamayasın
Eğilmiş üstüne gökyüzü masmavi
Bir anne şefkatine müsavi
Üç adım ötede deniz
Dosttur, ne öfkesi ne durgunluğu sebepsiz
…
İçimi titreten bir sestir her gün.
Saat her çalışında tekrar eder:
‘Ne yaptın tarlanı, nerede hasadın?
Elin boş mu gireceksin geceye?
Bir düşünsen yarıyı buldu ömrün.
Gençlik böyledir işte, gelir gider;
Ve kırılır sonra kolun kanadın;
Koşarsın pencereden pencereye.’
…
Cahit Sıtkı Tarancı Eserleri Kitap Vadisi’nde!
Cahit Sıtkı Tarancı tarafından yazılan eserleri uygun fiyatlarla Kitap Vadisi’nden satın alabilirsiniz.