Cenap Şahabettin Kimdir?

Cenap Şahabettin, 1870 yılında Manastır’da dünyaya gelmiştir. 12 Şubat 1934 yılında İstanbul’da hayata gözlerini yummuştur. Şairin babası Plevne’de vatani görevini yaptığı sırada şehit düşmüş, bu nedenle ailesi İstanbul’a göç etmiştir. Tophane’de yer alan Fevziye Mektebi’nde ilköğrenimini tamamlayan şair daha sonra Gülhane Askeri Rüşdiyesi’ni bitirmiştir. Askeri Tıbbiye’den mezun olduktan sonra hekim yüzbaşı olarak doktorluk görevini ifa etmiştir. Sonraları Paris’e giden yazar 4 yıl cilt hastalıkları eğitimi almış, Türkiye’ye döndükten sonra Mersin, Rodos ve Cidde’de karantina hekimliği yapmıştır. Daha sonra sıhhiye müfettişliği yapmıştır. 1914 yılında emekli olduktan sonra Darülfünun’da Türk Edebiyatı dersleri vermiştir. Kuva-yı Milliye’ye karşı olduğu için öğrencileri tarafından istifa ettirilmiştir. Yaşadıklarından sonra Cumhuriyet’i desteklese de, yalnızlıktan kurtulamamıştır.

Cenap Şahabeddin Edebi Kişiliği Nasıldır?

Cenap Şahabettin 1885’de ilk şiirini Saadet gazetesinde yayımlamıştır. İlk başlarda Divan şiiri türünde eserler verdiyse de, Abdülhak Hamit Tarhan ve Recaizade Mahmut Ekrem’den etkilenerek Batı tarzı şiir yazmaya başlamıştır.

Şiirleri Servet-i Fünun dergisinde yayımlanan şair, Halit Ziya Uşaklıgil ve Tevfik Fikret ile Servet-i Fünun edebiyatının en önemli yazarlarından olmuştur.

İmgeler döneminin sanat dünyasında şiire ‘nesir-musikisi’ demesi, ‘saat-i semenfam’, ‘çeng-i müzehhep’, ‘nay-i zümürrüt’ gibi deyimler kullanmış ve tartışmalara sebep olmuştur.

Müzikle uyumlu heceler kullandı ve en güzel örnek olarak ‘Yakazat-ı’ Leyliye’ ve Elhan-ı Şita’ şiirlerini yazdı.

Tevfik Fikret’in ardından Servet-i Fünun kuşağının en önemli şairidir. Sadece şiir türünde eserler vermeyip nesir türünde de yazılar yazmıştır. Yazılarında takma isimler kullanmıştır. Bunlar, Dahhak-ı Mazlum, Hakkı Talip, Raik Vecdi, Ahmet Peyman’dır.

Cenap Şahabeddin Hangi Akım Temsilcisi?

Cenap Şahabettin Sembolizm akımının öncülerindendir. Sembolizm, parnasizme karşı bir akım olarak ortaya çıkmıştır. Parnesizm de insan izlenimleri ve duyguları önemli değil, önemli olan tek şey gerçekler ve düşüncelerdir. Sembolistlerde tam tersi insanın iç dünyasına ve duygusallığa yönelim vardır. Somut gözle görünen her şey, insanın duyuları ve dış dünya ile köprü kuran simgelerdir. İnsanın algılaması ile dış gerçek arasındaki bağdır. İnsan bir nesneyi nasıl algılıyorsa o şey öyledir. Sembolistler sembolleri kullanarak dış çevrede oluşan olayların insan üzerindeki izlenim ve etkilerini anlatmışlardır. 

Cenap Şahabettin’in Sanat Hayatı Hangi Evrelerden Oluşmaktadır?

1. İlk şiirleri ile Muallim Naci etkisinde olan evre
2. Yeni şiirlere yöneldiği dönemde Rezaizade ve Abdülhak Hamit Tarhan evre
3. Sanat aldısı olarak Fransız şiirini benimsediği Paris yılları evre
4. Servet-i Fünun dönemi
5. 1908 sonrası dönem

Cenap Şahabettin’in Şiir Hakkındaki Görüşleri Nelerdir?

1. Cenap Şahabettin için eski edebiyat samimiyetsiz ve taklitçidir.
2. Divan edebiyatı sanatçıları arasında en beğendikleri Baki, Fuzuli ve Nedim’dir.
3. Şiir anlayışının her zaman yeni şiirden yana olduğunu belirtmiştir.
4. Şiirlerle ilgili yazı yazan yazar, genellikle çağdaş Fransız edebiyaından örnekler verir.
5. Aruz ölçüsünü daha çok beğenerek, hece ölçüsüne kesinlikle karşı çıkmıştır. Yazdığı tüm şiirleri aruz ölçüsünde yazmıştır. Raik Vecdi takma ismi ile yayımladığı ‘Felsede-i Evzan’ eserinde aruz vezni ile ilgili görüşlerini ortaya koymuştur.
6. ‘Sanat için sanat’ ilkesi doğrultusunda ilerleyerek, hiçbir zaman siyasi şiirler kaleme almamıştır.
7. Şiirle ilgili söylediği meşhur sözü şudur; ‘ Şiirde güzellikten başka bir şey arayamam’
8. Ahmet Haşim ile birlikte serbest müstezatın en başarılı isimlerindendir.
9. Cenap Şahabettin sembolizm akımının ilk başarılı temsilcisi kabul edilmektedir.
10. Şiir anlayışı ilk önce Muallim Naci ve Şeyh Vasfi etkisinde gelişmiştir. Eski tarz yazılan şiirlerin şaire katkısı ‘dil hakimiyeti, kafiye ve aruz’ konularında olmuştur.
11. Şiir yazmaya devam ettiği ikinci evre de şair, Abdulhak Hamit Tarhan ve Rezaizade’den etkilenerek şiirlerini kaleme almıştır. Yazdığı bu şiirleri Gülşen isimli gazetede yayımlamıştır. Cenap Şahabettin tarafından yazılan ‘Tamat’ şiiri ikinci evrede yani etkilenme sürecinde yazılmıştır.
12. Fransa yıllarında şair Fransız şiirini yakından tanımış ve Fransız sembolizmi incelemeye başlamıştır.
13. Cenap Şahabettin Sone nazım biçimini kullanan ilk şairdir. Bu tarzda yazdığı şiire örnek olarak Murg-ı Siyah şiiri verilebilir. Bu şiir hem sone tarz hem de ilk alegorik şiirdir.
14. Türk edebiyatının en güzel ‘akşam’ şiirleri arasında yer alan ‘Temaşa-yı Leyal’ şiiri son derece ünlüdür.
15. Serbest müstezat şeklinde yazılan Yar-ı Muhayyel şiiri uzun bir şiirdir. Şiirin nasıl olması gerektiği anlatılmaktadır.
16. Tevfik Fikret tarafından yazılan Ömr-i Muhayyel şiirine benzetilen Ta’yin-i Metalib şiirini yazmıştır.
17. Yazdığı şiirleri Evrak-ı Leyal adını verdiği bir kitapta derlemeyi düşünse de hayattayken herhangi bir şiir kitabı yayımlayamamıştır.
18. En meşhur şiiri olan Elhan-ı Şita’da tabiat anlatılmaktadır. Bu şiir serbest müstezat örneği olarak değerlendirilir.
19. ‘Şiir, sözün musikisidir’ diyen şair, yazdığı şiirlerde resim ve musiki unsurlarını çok önemser. Musikiye daha çok önem verir.

Cenap Şahabettin Dil ve Edebiyat Görüşleri Nelerdir?

1. Latin alfabesinin kullanılması gerektiğini savunan yazar, bu alfabe ile Avrupa medeniyetlerine daha kolay yaklaşılabileceğini düşünmektedir.
2. Milli edebiyatların hedefi olmasının sebebi Osmanlıcayı sürdürmekten yana olmasıdır.
3. ‘Sanat için sanat’ anlayışı nedeniyle edebiyatın toplumsal bir görevi olmadığını savunmaktadır.
4. Edebiyattan bahsettiği çoğu konuda musikiden de bahsetmektedir.
5. Anlatım şekli olarak kapalı ve süslü anlatımı tercih etmiştir.
6. Edebiyatta yenilik yapılması gerektiğini savunan şair, dilin kendi zamanında şekillendiğini dile getirmektedir.
7. Tekdüze nesir yazmaktan çekinen Cenap Şahabettin’e, nesir konusunda en yazkın isim Süleyman Nazif’tir.
8. Edebiyatımızda yer alan meşhur polemiklerden biri Cenap Şahabettin’in, İsmail Habib Sevük’ün Türk Teceddüd Edebiyatı Tarihi’ni beğenmemiş olması nedeniyle çıkmıştır.

Cenap Şahabeddin Eserleri Nelerdir?

Cenap Şahabeddin’in şiir türünde verdiği eserler;

1. Tamat (1887)
2. Seçme Şiirleri (1934, ölümünden sonra)
3. Bütün Şiirleri (1984, ölümünden sonra)
4. Elhan-ı Şita
5. Yakazat-ı Leyliye

Cenap Şahabeddin’in tiyatro türünde verdiği eserler;

1. Yalan
2. Körebe (1917)
3. Küçükbeyler
4. Merdud Aile

Cenap Şahabeddin’in gezi yazısı türünde verdiği eserler;

1. Hac Yolunca (1909)
2. Afak-ı Irak (1917)
3. Avrupa Mektupları (1919)
4. Suriye Mektupları (1917)
5. Medine’ye Varamadım (1933)

Cenap Şahabeddin’in düzyazı türünde verdiği eserler;

1. Evrak-ı Eyyam (1915)
2. Nesr-i Harp (1918)
3. Nesr-i Sulh (1918)

Cenap Şahabeddin’in inceleme türünde verdiği eserler;

1. William Shakespeare (1932)
2. Kadı Burhanettin

Ünlü şair ve yazar Cenap Şahabettin tarafından yazılan tüm eserleri, en uygun fiyatlarla Kitap Vadisi’nden satın alabilirsiniz.

Cenap Şahabettin Şiirleri Nelerdir?

1. Elhan-ı Şita

Bir beyaz lerze, bir dumanlı uçuş,

Eşini gaib eyleyen bir kuş

Gibi kar

Geçen eyyam-ı nev-baharı arar.

…

2. Senin İçin

Sesin işler gibi bir şuh kanat gamlanma

Seni dinlerken olur kalbim uçan kuşlara eş,

Gün batarken sanırım gölgeni bir başka güneş;

Sarışınlık getirir gözlerin akşamlarıma…

…

3. Güzel Sözler

Hakiki büyük adamlar

Güzel ağaçlara benzer

Dallarında yuvalar kurulur

Gölgesinde yorgunlar dinlenir

Çiçeklerine sürünenler

…

4. Bitmemiş Bir Gül

Bir gonce raz-ı aşkı sarar penbe bir güle

Bir gül bugün nişanlanacak andelib ile

Güller açınca kendini her kalb-i derbeder

Güller açınca arş-ı hayalatı devreder

…

5. Hakikat-i Sevda

Bir şüphe-i hissiyye ile dalgalanır dil;

Bir heykel-i gül-rü dikilir kalb üzerinde;

İnsan bütün ahzan ü meserrata muadil

Bir tatlı dönüş hisseder avare serinde

…

6. On Ölüm Şarkısı

Rüzgar değmez oldu artık yüzüme

Gün ışığı kapıma boş yere gelir;

Kötü bir düş gibi doolar gözüme

Bu toprak bana dağ, size tepedir!

Toprak yukarda, gül, aşağıda yılan!

Elimde kelepçe, gözümde burgu!

…

7. Şair

Elem-i mateminden ayrılamam

Matemin en aziz hissimdir!

Seni yok unutmam artık ben

Sevdiğim şimdi hicr ü ye’simdir.

…

8. Benim Kalbim

Bir civan bir siyah meşcerenin

En karanlık yerinde yatmıştı;

Başını bir garib şeb-perenin

Zıll-ı şeb-rengine uzatmıştı.

…

9. Kitabe-i Seng-i Mezar

Okuyup tabsıra-i ömrü esefsiz kapadım,

Ebediyyen uyusun toprağın altında adım.

Yatağım gerçi yosun örtülü bir taşlıktır

Yorulan cephem için taşlar ipek yastıktır.

Sargıdır kalbime sevdiklerimin hatırası

…

10. Riyah-ı Leyal

Ey gizli kebuterlerin aheste sürüdu

Ey mirvaha-i lane-i mürgan

Ey bad-ı hıraman

Afaka inince gecenin sütre-i düdu

Başlarsın ufuktan seyelana

Balin-i cihana!

…

Cenap Şahabettin Tiyatro Eserleri Nelerdir?

1. Körebe

Körebe oyunu iki perdelik bir oyundur ve küçük bir komedi olarak nitelendirilir. Kitap olarak yayımlanan tiyatro eseri konu olarak Şair Evlenmesi’ne benzetilmektedir.

2. Yalan

Bu tiyatro oyunu kitap olarak basılmamıştırtır. Tragedya olarak düşünülmüş ancak başarılı olamamıştır. Bir erin 31 Mart olaylarında subayları öldürmesi nedeniyle idam edilişini ve bu durumdan erin babasının ne kadar utandığı anlatılmaktadır.

3. Küçük Beyler

Cenap Şahabettin bu tiyatro oyununu Hüseyin Suat ile beraber yazmıştır. Daha sonra Hüseyin Suat tarafından genişletilip Züppeler ismi ile yayımlanmıştır.

Cenap Şahabettin En Güzel Sözleri Nelerdir?

1. Güzel fikir doğru olmasa bile hoşa gider.
2. Ne bütün varını yiyip ölmüş vardır, ne her fikrini söyleyip susmuş.
3. Yüz kere asırların ibriğinden süzülmüş fikirleri bile herkese kabul ettiremeyiz.
4. Kalp bir aşktan ötekine göç ederken az-çok zedelenir: Tam aşk, ilk aşktır.
5. Boş mide haykırır derler. Biz de ilave edelim; dolu ağızların sesi çıkmaz.
6. Ne dediği anlaşılmayan ses sükutun yaramazıdır.
7. Siyasi makalelerin çoğu, bir tarafı pişmiş omletler gibi ancak alt-üst ettikten sonra yutulabilir.
8. Fenalığımızı kendimiz suistimal ederiz; iyiliğimizi başkaları suistimal eder.
9. Talih bile deve gibidir: Önüne bir eşek düşmedikçe istediğiniz tarafa yürümez.

Cenap Şahabettin Eserleri Kitap Vadisi’nde!

Kütüphanenizde olmasını istediğiniz tüm kitapları, uygun fiyatlarla Kitap Vadisi’nden satın alabilirsiniz. Cenap Şahabettin tarafından kaleme alınmış tüm eserler için en doğru adres Kitap Vadisi!