İslamofobi Söylemi

Günümüzde sıkça kullanılan ve görece yeni bir kavram olan İslamofobi, anlam olarak bir korkuya karşılık gelse de bu kavram temelde, Batı için tehdit oluşturan İslam’a dair antipatiyi/nefreti ifade etmektedir. İslamofobinin temelinde birçok neden yatmaktadır. Bu nedenler arasında teolojik, kültürel, ekonomik, politik gibi pek çok nedenin yanı sıra oryantalizm ile günümüzde Müslümanlarla doğrudan ilişkilendirilen terör bulunmaktadır. Özellikle 11 Eylül saldırısından sonra İslam, terör kavramıyla sürekli ilişkilendirilmeye başlandığı gibi bu olaydan sonra genellikle İslamofobi eksenli söylemler Batı medyasında artış göstermiştir. İslamofobinin en çok üretilip meşrulaştırıldığı mecraların başında gelen medya, Müslümanları ya onları görmezlikten gelmekte ya da eksik veya yanlış temsil etmektedir.

Bu çalışma Batı Avrupa eksenli olup, Müslüman nüfusun en fazla olduğu Fransa, Almanya ve İngiltere basını seçilmiştir. Bu ülkelerin basınından sağ ve sol görüşü temsilen ikişer gazete seçilmiş, İslam ve Müslümanlarla ilgili haberlerde İslamofobinin nasıl inşa edildiği karşılaştırmalı bir şekilde ortaya konmuştur. Seçilen haberler, van Dijk’ın haber metinleri için geliştirdiği eleştirel söylem analizine göre çözümlenmiştir. Sonuç olarak, Avrupa basınından örnekleme dahil edilen bu gazetelerden elde edilen bulgulara göre, İslam ve Müslümanlarla ilgili olay veya kararların, farklılaşan haber söylemleri ürettiği tespit edilmiştir. Müslümanlar, herhangi bir olay veya kararın öznesi durumunda olduklarında ise ya doğrudan negatif olarak temsil edilmekte ya da olumsuz argümanlarla ilişkilendirilerek dolaylı olarak negatif bir şekilde temsil edilmektedir.